عوامل زیان آور معادن طلا  چیست ؟ سنگ طلادار به سنگ معدنی گفته می‌شود که حاوی ذرات ناب طلا باشد که به ‌شکل رگه یا تکه‌های کوچکی در دل سنگ جای گرفته است. تشکیل این نوع سنگ طی فرایند طولانی و پیچیده‌ای در اثر فرسایش سنگ و کوه رخ می‌دهد و ممکن است میلیون‌ها سال زمان ببرد.

معدن طلا به محدوده های معدنی در کوه ها که دارای سنگ معدنی طلا یا خاک طلا یا پلاسری طلا باشد و قابلیت استخراج و بهره‌برداری اقتصادی از آن‌ها فراهم است؛ اطلاق میشود.

برای استخراج، خالص سازی و در نهایت استفاده از این طلاها؛ روش های گوناگونی وجود دارد و همان طور که میدانید در پی آن، خطرات مختلفی در هر کدام از بخش ها سلامت کارگران را مورد تهدید قرار میدهد پس بررسی مستمر مواجهه کارگران با آلاینده های موجود در معدن و کارخانه و سنجش عوامل زیان آور معادن طلا الزامی است.

به دلیل اندازه گیری های قابل استناد مجموعه فنی مهندسی بینش ساز سپهر در سال های متمادی و تجربه های زیاد همکاری شرکت در زمینه بررسی عوامل زیان آور محیط کاری؛ به درخواست بهداشت حرفه ای این صنایع در نقاط مختلف کشور، به صورت دوره ایی و پیوسته خطرات احتمالی تهدید کننده کارگران مورد ارزیابی قرار میگیرد.

به منظور آشنایی نسبی خوانندگان با انواع آلاینده های شیمیایی و عوامل زیان آور فیزیکی احتمالی موجود در این صنعت و بهبود شرایط کاری کارکنان، با در نظرگرفتن مستندات اندازه گیری های اخیر و مقدار مواجهه کارگران در واحدهای مختلف؛ مطلب ذیل ارائه گردید.

در این مقاله به مهم ترین عوامل زیان آور صنعت استخراج طلا در بخش های مختلف آن پرداخته شده است.

بخش اول – سنگ شکن/حفاری/استخراج

• صدا: بیشترین شدت مواجهه کارگران با صدا در حین حفاری، خردایش سنگ‌های سخت (کانسنگ ها) و استخراج آنها؛ با استفاده از دستگاه های بزرگ مانند ریفل ها و ضربات مکانیکی ناشی از فک‌های سنگ‌شکن و برخورد سنگ‌ها با بدنه فلزی دستگاه؛ مشاهده میشود.
• ارتعاش: استفاده از سنگ شکن های بزرگ، ارتعاش شدیدی به کف ساختمان و محیط کار کارگران منتقل میشود بنابراین ارتعاش زیادی را در طول شیفت کاری خود تحمل میکنند لذا سنجش ارتعاش در این واحد الزامی است.
• آلاینده های شیمیایی: در این بخش به دلیل خردایش کانسنگ ها، نمونه برداری به منظور اندازه گیری سیلیس کریستالی، گرد و غبار کلی و استنشاقی، فیوم فلزی (که بسته به محل استخراج و نوع کانسنگ ها نوع عناصر مورد بررسی متفاوت است) توصیه می گردد.
• پوسچر ارگونومی: به دلیل تحمل فشارهای زیاد در حین کار یا رانندگی، ایجاب میکند که این عوامل هم مورد ارزیابی قرار گیرند.

بخش دوم – سایش/آسیاب مواد خام و عوامل زیان آور معادن طلا

• صدا: به علت اصطکاک گلوله های فلزی و غلتک ها با مواد سخت به منظور خورد شدن هرچه بیشتر سنگ ها و وجود فن ها و سایر دستگاه ها در نتیجه میزان مواجهه کارگران با صداهای غیرمجاز بسیار زیاد است.
• آلاینده های شیمیایی: در مورد آلاینده های شیمیایی همانند بخش قبل و در معرض قرار گرفتن کارگران با سنگ ها و گرد و غبار ناشی از آن ها بررسی سیلیس کریستالی، گرد و غبار کلی و استنشاقی، فیوم فلزی مورد انتظار است. همچنین در بعضی معادن بعد از این مرحله وارد فراورده ها وارد مرحله لیچینگ می شوند بنابراین یک تنظیم Ph با استفاده از آهک صورت میگیرد پس اندازه گیری آهک نیز باید مدنظر قرار گیرد.

بخش سوم – فرآوری و جداسازی طلا

با توجه به امکانات موجود، روش های مختلفی برای این بخش مورد استفاده قرار می گیرد:

• فلوتاسیون: در این روش با استفاده از مواد شیمیایی و ایجاد اختلاف خواص فيزيكي و شيميايي در سطوح ذرات كاني ها، تشكيل كف پايدار و شناورسازی و استفاده از موادی از قبیل کلکتورها، کف سازها، تنظیم کننده ها جداسازی طلا صورت میگیرد.
• لیچینگ/ سیانیداسیون/ سولفوریکی: لیچینگ سیانیدی شامل حل کردن طلا در محلول سیانید (سیانید سدیم) و بازیابی آن به شکل کمپلکس طلا-سیانید است؛ همچنین استفاده از سدیم هیدروکسید به منظور تنظیم Ph و در نهایت با استفاده از کربن فعال یا پودر روی، طلای محلول رسوب داده میشود. در لیچینگ سولفیدی از اسید سولفوریک به عنوان حلال ترکیبات سولفیدی و فلزات پایه موجود در سنگ معدن و همچنین بهینه‌سازی فرآیندهای بازیابی و تصفیه طلا مانند تنظیم pH محیط مورد استفاده قرار میگیرد.
• الوشن/الکترووینینگ: فرآیندی که در طی آن طلا از کربن فعال ( به روش سیانور) شسته می شود و با استفاده از سلول الکتروینینگ از محلول الوشن (شامل دمای بالا، وجود یون های هیدروکسید و محلول قلیایی غلیظ حاوی سیانید) بازیابی می شود.
• تیزاب سلطانی: حل کردن طلا با استفاده از ترکیب اسید نیتریک و اسید هیدروکلریک (به نسبت ۱:۳). همچنین از سدیم هیدروکسید برای رسوب دادن سایر فلزات موجود استفاده می شود.
• کوره کاری: حـرارت دادن طلا تا نقطه ذوب آن در کوره، و از انجا که نقطه ذوب کمتری نسبت به طلا دارد برای جمع آوری طلا در طول فرآیند ذوب استفاده میشود همچنین از فلاکس ها به عنوان یک شار عمل و حذف ناخالصی ها استفاده میشود و شاملبوراکس (پایین آوردن نقطه ذوب)، سیلیس و آهک (که هر دو از چسبیدن طلا به بوته جلوگیری میکنند) میباشد.
• صدا: در این بخش بسته به این که از چه روشی استفاده شود مقدار مواجهه با صدا متفاوت است اما در اکثریت آنها به دلیل استفاده از دستگاه های بزرگ سطح صدا عموما بالا و بیشتر از حد مجاز می باشد. و ارزیابی آن الزامی است.
• استرس حرارتی: در روش کوره کاری به دلیل دمای بالا برای ذوب طلا کو تشعشع حرارتی آن، محیط اطراف را گرم می‌کند. همچنین استفاده از سوخت‌های فسیلی (مازوت، زغال سنگ، گاز) در کوره، گرمای مازادتری هم ایجاد می‌کند. در نتیجه به علت چک کردن مداوم شرایط کوره توسط اپراتور، اندازه گیری تنش حرارتی وارد به فرد در فصول مختلف سال مخصوصا در فصل تابستان توصیه می شود.
• آلاینده های شیمیایی: با در نظر گرفتن روش مورد استفاده در این بخش ارزیابی های متفاوتی صورت میپذیرد از جمله اندازه گیری آئروسل ها مانند آهک، سیلیس و گازها و بخارات شامل اسید نیتریک، اسید هیدروکلریک، هیدروکسید سدیم، اسید سولفوریک و سیانید هیدروژن پیشنهاد میشود.

بخش چهارم – عیار سنجی طلا و عوامل زیان آور معادن طلا

این عملیات بیشتر در آزمایشگاه ها صورت میگیرد و چندین روش دارد:

• کوپلاسیون: استفاده از فلز سرب به منظور جذب سایر اکسیدهای موجود در طلا و همچنین مقداری اسید نیتریک برای حل شدن سایر فلزات فلزات موجود در آن و در نهایت داشتن طلای خالص
• اسید شویی: استفاده از اسید برای واکنش با فلزات و ایجاد واکنش های رنگی
• صدا: میزان مواجهه با صدا در این بخش زیاد نیست اما بررسی آن باعث اطمینان حاصل شدن از ایمنی کارگران میگردد.
• آلاینده های شیمیایی: اندازه گیری سرب، اسید نیتریک و سایر اسیدهای مورد استفاده در این بخش باید مورد ارزیابی قرار گرفته شود و عوامل زیان آور معادن طلا مشخص گردد.

آلاینده های پیشنهادی مورد آنالیز